آمریکای ۲۰۲۰ چه سرنوشتی خواهد داشت؟

فوائد شمس

در سال ۲۰۱۶ رویای اولین رئیس جمهور زن در تاریخ آمریکا، تبدیل به کابوس رئیس جمهور شدن یکی از ضدزن‌ترین افراد تاریخ آمریکا شد. هیلاری کلینتون که با سروصدای فراوان رسانه‌ای می‌خواست اولین رئیس جمهور زن در تاریخ آمریکا شود، عملا جاده‌ صاف‌کن ریاست جمهوری ترامپ شد. ترامپی که به‌صراحت اظهارات ضدزن داشت. ترامپی که حتی کارنامه سیاهی در رابطه با زنان در گذشته‌اش مطرح شد. اما با وجود تمام حملاتی که رسانه‌های بزرگ علیه ترامپ و کارنامه ضدزنش انجام داند، باز هم او به‌عنوان رئیس جمهور منتخب آمریکایی‌ها بر صدر نشست. به نظر می‌رسد که هیلاری کلینتون با خودخواهی‌اش این رویا را ‌که زنان آمریکایی هم به ریاست جمهوری برسند، بر باد داد. اما در این بین شاید تا سال ۲۰۲۰ باز هم فرصتی برای زنان آمریکایی فراهم بشود که بتوانند دوباره این رویا را تحقق ببخشند. اما این‌بار با میشل اوباما!

میشل اوباما این روزها که بسیاری از زنان آمریکایی از سر کار آمدن ترامپ خشمگین هستند و سرخورده، روزنه امیدی شده برای برخی که بتوانند خشم و سرخوردگی خود را التیام ببخشند. برخی از رسانه‌ها با مطرح کردن میشل اوباما به‌عنوان یک زن موفق و قوی می‌خواهند از او چهره‌ای بسازند که شاید در ۲۰۲۰ بتواند رقیب سرسختی برای ترامپ ضدزن باشد. در این بین شانس میشل اوباما به‌مراتب از هیلاری کلینتون بیشتر است. هیلاری کلینتون با وجود این‌که خودش زن است، اما چندان کارنامه درخشانی در دفاع از حقوق زنان و برابری جنسیتی نداشت. به صورتی که حتی در جریان رقابت‌های درون‌حزبی مقدماتی حزب دموکرات از سناتور سوسیالیست سندرز در این زمینه هم عقب افتاد. به صورتی که بخش بزرگی از زنان جوان‌تر و فمینیست‌تر ترجیح دادند به برنی سندرز رأی بدهند. کار به جایی رسید که حتی حامیان سنتی هیلاری کلینتون دختران جوان را برای این موضوع سرزنش کردند. در جریان رقابت‌های درون‌حزبی دموکرات‌ها بخش عمده‌ای از فعلان ستاد سندرز را دختران جوان‌تر که رویای برابری جنسیتی در کار و زندگی را داشتند، تشکیل می‌دادند. آنان ترجیح دادند به مسائل سطحی نگاه نکنند و کارنامه کاندیدا‌ها را بررسی کنند. در این بررسی کارنامه‌ها بود که نمره سندرز در دفاع از حقوق زنان به‌مراتب از هیلاری کلینتون بالاتر رفت. زنان جوان‌تر به جای انتخاب هم‌جنس خود به یک مرد که واقعا در راستای برابری جنسیتی گام برداشته بود، رأی دادند. هیلاری کلینتون به هر صورت چندان در بین هم‌جنس‌های خود خصوصا بخش‌های جوان‌تر و زنان غیرسفیدپوست محبوب نبود.
اما وضعیت میشل اوباما از این لحاظ بهتر از هیلاری کلینتون ارزیابی می‌شود. هر چند میشل اوباما هم هم‌چنان زیر سایه همسرش قرار دارد، اما به‌مراتب در نزد زنان خصوصا اقشار فرودست‌تر، جوان‌تر و رنگین‌پوستان محبوبیت بیشتری دارد. از طرف دیگر میشل اوباما چندان مثل هیلاری کلینتون شخصا و مستقیما درگیر سیاست نشده است. شاید همین برایش یک امتیاز محسوب شود. خصوصا این‌که کارنامه سیاسی هیلاری کلینتون چندان درخشان نبود. رأی‌دهندگان آمریکایی هم نشان داده‌اند که ترجیح می‌دهند به اشخاصی رأی دهند که کمتر در سیاست مرسوم آمریکایی دخیل بوده‌اند. میشل اوباما این شانس را دارد که دستان پاک خودش را نشان دهد و محبوبیت خود را در بین آمریکایی‌ها بیشتر کند.

میشل ۲۰۲۰ از کجا آمد؟
بعد از انتخاب ترامپ شاهد موج عظیمی از درخواست‌هایی از مردم آمریکا در شبکه‌های اجتماعی بودیم که از بانوی اول آمریکا خواسته شده بود تا برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ آمریکا اقدام کند. در توییتر نیز هشتگی با عنوان «میشل۲۰۲۰» (#Michelle2020) به راه افتاده و به صدر موضوعات داغ توییتر رفته است. هیلاری کلینتون در اولین سخنرانی خود پس از شکست در انتخابات، گفت ممکن است زودتر از آن‌چه تصور می‌شود، آمریکا یک رئیس جمهور زن را به خود ببیند. عده‌ای بر این باورند که کلینتون در این اظهارت خود به احتمال قوی به شرکت میشل اوباما در انتخابات ریاست جمهوری بعدی آمریکا اشاره کرده است.
میشل اوباما، همسر باراک اوباما، در ماه‌های اخیر خصوصا بعد از انتخاب ترامپ ناگهان تبدیل به یک چهره سیاسی جدی شد. تا پیش از این صرفا به‌خاطر این‌که همسر رئیس جمهور است، مورد توجه قرار می‌گرفت، اما ناگهان میشل تبدیل به یکی از محبوب‌ترین‌ چهره‌های سیاست در آمریکا شد. به صورتی که حتی در یکی از نظرسنجی‌های گالوپ، محبوبیتش به‌مراتب از هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ و حتی همسرش، باراک اوباما، بیشتر هم شد. شاید فقط برنی سندرز به اندازه میشل محبوب است. اما آیا این محبوبیت میشل اوباما او را گزینه مطلوبی برای ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ می‌کند؟
شاید پاسخ به این سوال الان زود باشد، اما خود میشل اوباما چندی پیش در ماه مارس سال جاری میلادی گفته بود هیچ علاقه‌ای به رئیس ‌جمهور شدن ندارد. اما حامیان کمپین دعوت از میشل اوباما برای کاندیداتوری ریاست جمهوری درسال ۲۰۲۰ چشم امید دارند به این‌که او با مشاهده تحولات اخیر نظرش را در این مورد تغییر دهد.
البته در این بین مخالفانی هم وجود دارند. برخی هم معتقد هستند اگر میشل اوباما برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ میلادی اقدام کند، همان الگویی را در پیش گرفته است که هیلاری کلینتون در این دوره از انتخابات در پیش گرفته بود؛ یعنی تبدیل شدن از بانوی اول آمریکا به کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری. ظاهرا اگر زنی بخواهد رئیس جمهور شود، بهتر است در ابتدا با یک رئیس جمهور ازدواج کند. شاید همین پیش‌بینی باعث شد که باراک اوباما سریعا موضع‌گیری کند. باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، با بیان این‌که «میشل به‌هیچ‌وجه برای انتخابات نامزد نخواهد شد»، شایعه‌هایی را که اخیرا پیرامون احتمال مشارکت میشل اوباما در نبرد انتخاباتی در سال ۲۰۲۰ منتشر شده است، تکذیب کرد.
اما یک نکته مهم دیگر هم در مورد انتخابات ۲۰۲۰ و احتمال حضور میشل اوباما مطرح است. این‌که آیا اصلا ایالات متحده آمریکایی تا آن روز باقی می‌ماند که میشل اوباما شانس خودش را برای اولین زن رئیس جمهور در آن کشور امتحان کند؟ برخی بر این نظر هستند که ترامپ چنان وضعیتی پیش می‌آورد که کلا آمریکا سقوط می‌کند. این گمانه‌زنی آن‌قدر شدید شده که حتی مجله تایم وقتی که ترامپ را شخصیت سال معرفی کرد، تیتر زد: «ایالات متفرقه آمریکا». مجله تایم دونالد ترامپ را به‌عنوان شخصیت سال معرفی کرده و علت اصلی این انتخاب را پیروزی قاطع و خیره‌کننده در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا عنوان کرده است. البته هیلاری کلینتون هم شخصیت دوم سال مجله تایم شد. عکس ترامپ روی جلد رفت و کلینتون داخل مجله. اما شاید از این دو عکس مهم‌تر همان تیتر انتخابی تایم باشد. ایالات متفرقه آمریکا شاید الان شوخی باشد، اما این شوخی بعید نیست تا چهار سال آینده یک واقعه جدی هم بشود. شاید جهان شاهد یک فروپاشی بزرگ دیگر هم باشد؛ همان‌طوری که یوهان گالتونگ، جامعه‌شناس نروژی، پیش‌بینی کرده است. او که سقوط اتحاد جماهیر شوروی را پیش‌بینی کرده بود، هشدار داده است زوال قدرت جهانی آمریکا در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ شدت می‌گیرد و ایالات متحده در دوران دولت ترامپ سقوط می‌کند. گالتونگ در سال ۲۰۰۰ زمانی جنجال به‌ پا کرد که پیش‌بینی کرد قدرت آمریکا در جهان، تا سال ۲۰۲۵ سقوط می‌کند. بااین‌حال، او در زمان دولت جورج بوش پیش‌بینی‌اش را به سال ۲۰۲۰ تغییر داد. گالتونگ می‌گوید با پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌ جمهوری، این واقعیت یعنی زوال قدرت جهانی آمریکا محقق می‌شود. حال باید منتظر ماند و دید که آیا اصلا در سال ۲۰۲۰ ایالات متحده‌ای باقی می‌ماند که انتخاباتی برگزار کند یا نه؟ تا آن زمان شاید میشل اوباما تبدیل به یک ستاره درخشان در تلویزیون‌ها و رسانه‌ها شود.

شماره ۶۸۹