رقابت؛دلیل حاشیه های مشترک «خندوانه» و «دورهمی»
عسل آذرپور
داستان رقابت میان دو برنامه، یا حتی دو سریال نمایشی مدت‌هاست که در تلویزیون رنگ باخته. سال‌ها می‌شود که کسی به‌خاطر نمی‌آورد کدام دو برنامه با یکدیگر رقیب بودند و برای بهبود شرایط و اوضاع خود، و پیشی گرفتن از دیگری تمام تلاششان را کردند و حتی نیروهای خوب همدیگر را جذب کردند! اگر به دنبال آخرین باری که این اتفاق افتاده نباشیم، حالا با نمونه‌ای مواجهیم. «خندوانه» و «دورهمی» و شبکه نسیم که عرصه رقابت این دو برنامه شده، تازه‌ترین نمونه این اتفاق نادر در تلویزیون است. یکی از پروپاقرص‌ترین مخاطبان تلویزیون را آن هم از شبکه تازه‌تاسیس نسیم دور هم جمع کرد و حالا به سری سوم خود رسیده و دیگری به واسطه سال‌ها دوری سازنده‌اش، کارنامه مورد اعتمادش و موفقیت آخرین سریالش به وقت بازگشت، در سری اول کم‌کم رقیب شد و شب‌های پخشش را اضافه کرد! همین دیده شدن و رقابت باعث شد کم‌کم حواشی حول این دو برنامه پیش بیایند. یکی به خاطر خنداندن زنان در تلویزیون و دیگری به خاطر طنزهایش که توهین تلقی شدند. هرچند این حواشی در مقابل استقبال مخاطب رنگ باخت، اما مقایسه هنوز ادامه دارد. از مقایسه استندآپ‌هایی که اجرا می‌شود، تا چهره‌هایی که مهمان این دو برنامه می‌شوند. وقتی نام مسئول دعوت مهمانان به میان آمد، داستان چهره‌های تکراری هر دو برنامه برای بسیاری حل شد.
علی اوجی را حالا همه می‌شناسند. از آن روزی که مهران مدیری کشفش کرد و شد وکیل «در حاشیه» تا روزی که به‌عنوان استندآپ کمدین به خندوانه آمد؛ چهره آشنایی برای مخاطبان تلویزیون شد. اوجی همراهی‌اش با رامبد جوان و مهران مدیری را در چند ماه گسترش داد. مدتی به گروه جوان کمک کرد و مهمانان برنامه «خندوانه» را دعوت کرد و بعدتر با مهران مدیری به‌عنوان بازیگر قرارداد بست. هرچند بازی‌اش ادامه‌دار نشد اما همین قرارداد باعث شد که او از «خندوانه» به «دورهمی» کوچ کند و نقشش را در برنامه مدیری هنوز با همان قرارداد بازی و حالا با مسئولیت دعوت از مهمانان ایفا کند. کوچی که خودش معتقد است همیشگی نخواهد بود و ممکن است باز هم با رامبد جوان همکاری داشته باشد. معرفی چهره اوجی به مخاطب تلویزیون و محبوبیتش در بازی و استندآپ کمدی هرچند در افزایش فالوئرهای صفحه اینستاگرام و واکنش‌های رودررو خوشایند بود، اما خالی از دردسر هم نبود. او به‌عنوان یکی از بی‌مزه‌ترین بازیگران تلویزیونی انتخاب شد! دردسر دیگر اما وجود حاشیه‌های مشترکی است که به واسطه حضور او در هر دو برنامه ایجاد شد. حضور چهره‌های مشترک در «خندوانه» و «دورهمی» تا ممیزی حرف مهمانان که صدای چند مهمان را هم درآورد. گرچه برای همه این حرف‌ها پاسخی موجود بود، اما این پاسخ‌ها نه از مسئولان برنامه‌ها و نه از علی اوجی گرفته نشد؛ همگی را یکی از نزدیکان به اوجی گفت و باقی نیز با معادلات آشنای صدا و سیما به نتیجه منتج شد.
آن‌چه در زیر می‌آید، سوال‌های ایجادشده و پاسخ‌هایی است که از معادلات ساده و اطلاعات منابع آگاه از حواشی «خندوانه» و «دورهمی» به دست آمده.
بهاره افشاری چندی پیش به سانسور حرف‌هایش در برنامه «دورهمی» واکنش نشان داد. نکته اول این‌که در مورد چند و چون مجموعه‌های تولیدی مهران مدیری هیچ امکان پرسش و پاسخی وجود ندارد؛ گروه ممنوع‌المصاحبه مطلق هستند. فرقی هم نمی‌کند سروش جمشیدی چهره تازه شناخته‌شده تلویزیون باشد، یا علی اوجی، مسئول دعوت از مهمانان! مهران مدیری مصاحبه که نمی‌کند، به روابط عمومی‌های کارهایش هم اجازه توضیح نمی‌دهد. نشست خبری هم که برگزار می‌کند، همه چیز به سبک و شیوه خودش است.
علی اوجی دچار حاشیه می‌شود. او با اجرای ۲۰ استندآپ کمدی و بازی در سریال ۹۰ قسمتی «درحاشیه»، به‌عنوان یکی از بی‌مزه‌ترین‌های تلویزیون انتخاب شده! هنوز کسی نمی‌داند به‌خاطر کدام‌یک از این دو (و آیا هر دو) به‌عنوان بی‌مزه‌ترین‌ها انتخاب شده. البته منابع آگاه می‌گویند این تمشک طلایی تاوان مصاحبه نکردن او با نشریه خاص با معیار یک استندآپ کمدی سانسور شده است! بماند که هیچ کس در آن نظرسنجی نپرسید چرا کل استندآپ‌ها و بازی‌هایش لحاظ نشده؟!
این‌که چرا با آن نشریه مصاحبه نکرده را باید از خودش بپرسید. با ما هم مصاحبه نکرد!
هنوز داستان مزه اوجی تمام نشده، سانسورچی بودنش کشف می‌شود! او که مسئول دعوت مهمانان برنامه «دورهمی» است، به دو اتهام محکوم است. چرا مهمانان «خندوانه» و «دورهمی» تکراری‌اند. چرا حرف‌های مهمانان را سانسور می‌کنید!؟ البته این اتهام را در میان مجموع اتهام‌ها ما مطرح کردیم. حالا که فضای اتهام‌زنی باز است و کسی به کسی نیست، ما هم یک سوال پرسیدیم. هرچند جوابش مشخص است. تا جایی که خبر داریم، آخرین همکاری علی اوجی با «خندوانه» به چهارماه پیش، اردیبهشت‌ماه بازمی‌گردد و اما این‌که چرا مهمانان دو برنامه شبیه هم می‌شوند، دو دلیل می‌تواند داشته باشد. یک این‌که سینما و تلویزیون ایران تعداد محدودی بازیگر دارد که جواب‌گوی یک برنامه را که سه ماه و بیشتر روی آنتن است ندارد، و دو این‌که «خندوانه» و «دورهمی» رقیب شده‌اند. از یک شبکه پخش می‌شوند و آن‌هم بلافاصله، پس تکرار مهمان‌هایش بیشتر به چشم مخاطب می‌آید، وگرنه همان مهمان‌ها را در برنامه‌های دیگر شبکه‌های دیگر هم می‌بینید. چرا اعتراض نمی‌کنید؟!
اما سانسورچی بودن اوجی را خیلی بعید است که بتوان باور کرد، آن هم در برنامه‌ای که مهران مدیری کارگردان باشد. نکته این‌جاست که گویی برخی فراموش کرده‌اند آن‌جا تلویزیون است، درست است که آواز می‌خوانند، دست می‌زنند، زنان و مردان کنار هم می‌نشینند، اما چه «خندوانه» و چه «دورهمی» روی آنتن شبکه سیما می‌روند. هرچند این اتفاق خوبی است که مخاطب و در بعضی اوقات یک رسانه به چنان نزدیکی و یکسانی با این برنامه‌های سیما برسد که فراموشش شود، شبکه‌های داخلی را نگاه می‌کند. اگر فراموشش نشود، حتما می‌داند صداوسیما هنوز هم قوانین دارد، هنوز هم ناظران پخشی حضور دارند که یک برنامه را با ذره‌بین قانون‌مدار خود نگاه می‌کنند و لازم باشد، سانسور حرف که هیچ، حضور یک نفر را ممیزی می‌کنند.
فرضیه دعوت‌های اوجی براساس دوستی‌هایش کاملا ثابت شده است. به غیر از اعترافش کمی به عکس‌هایش هم توجه کنید، متوجه رفاقت طولانی و صمیمی‌اش با بیشتر هنرمندان می‌شوید. حالا اگر کسی معتقد است که یک بی‌مزه می‌تواند چند بی‌مزه را کنار خود جمع کند، حتی به‌عنوان مهمان برنامه «دورهمی» این خودش یک توانایی است.
خبر انتصاب علی اوجی و دو بازیگر دیگر به لقب بی‌مزه را همه خواندند؛ اما فقط وکیل اوجی تصمیم می‌گیرد ته و توی قضیه را دربیاورد. می‌خواهد ماجرای این نظرسنجی را بفهمد، ولی گویا اوجی نمی‌خواهد. پس نه‌تنها شکایت نمی‌شود که حتی واکنشی هم نسبت به این مطلب بیان نمی‌شود.
اوجی اگر مرکز حاشیه‌های تازه این دو برنامه پرمخاطب تلویزیونی باشد، اتفاق خاصی نمی‌افتد. همان‌طور که پیش‌تر تذکر به این و توهین به آن یکی اتفاقی را رقم نزد. اما داستان بی‌اثر بودن حاشیه‌های اوجی شکل دیگری دارد. او سرش شلوغ است. به اندازه همه چندشغله‌هایی که تا به حال می‌شناختید، او کار دارد. آلبوم تهیه می‌کند، بازیگر یک سریال شده، فیلم تهیه می‌کند و از قضا قراردادش با دورهمی هم بازی بوده. به همین خاطر است که او نه به این حاشیه‌ها فکر می‌کند و نه جواب می‌دهد.
از تمام این توضیحات که بگذریم، آن‌چه مهم است، ذات جریانی است که در جذب مخاطب و ایجاد فضای رقابتی در تلویزیون شکل گرفته. شاید بتوان به جرئت گفت از معدود برنامه‌هایی که توانست بار دیگر نگاه‌ها را به سوی جعبه خالی جادویی جذب کند، همین تلاش‌های مهران مدیری و رامبد جوان است. در این حالت وجود حاشیه غیرقابل انکار است و عدم پاسخ‌گویی به حدیث‌هایی که گاه مفصل برای این دو نوشته می‌شود، دلیل بر تیزهوشی و اعتماد سازندگان به درستی راه و موفقیتشان است.
شماره ۶۸۰
تهیه نسخه الکترونیک
