وحشیانه‌ترین شکنجه‌های دوران قرون وسطی

الهام مشعوف

تاریخچه شکنجه برمی‌گردد به سال ۵۳۰ قبل از میلاد، زمانی که برای اولین بار، حقوق‌دانان رومی‌ با کمک شکنجه، حقیقت را از زبان افراد بیرون می‌کشیدند. اما مسئله ناراحت‌کننده‌تر این است که در طول این دوران، انسان‌ها متحمل روش‌های وحشیانه و دردناکی شدند که درنهایت حتی منجر به مرگ آن‌ها می‌شد.
نوع شکنجه‌ها به جرم قربانی، جنسیت و طبقه اجتماعی او بستگی داشت. شکنجه‌گران ماهر از روش‌ها و ابزار آلاتی استفاده می‌کردند که مجرم تا جایی که امکان دارد زنده مانده و از شدت درد به جان کندن بیفتد. خیلی از زندانی‌ها پیش از اجرای حکم اعدام مورد شکنجه قرار می‌گرفتند، تا شکنجه‌گر از این راه اطلاعات بیشتری از قربانی به‌دست بیاورد.
در طول تاریخ، هزاران هزار وسیله و روش شکنجه ابداع شده است. موزه ابزار آلات شکنجه قرون وسطی، واقع در پراگ، بخشی از این ادوات مخوف را در معرض دید عموم قرار داده است. مخترعان آلات شکنجه، در نوع خود انسان‌های خلاقی بودند، حتی ممکن است انجام این‌کار برای آن‌ها لذت‌بخش هم بوده باشد.

اره کشی

اره به شکل گسترده‌ای در قرون وسطی مورد استفاده قرار می‌گرفت، چون امکان دسترسی به آن آسان بوده و هر شخصی معمولا در منزل خود یک اره داشت. این روش ارزان و کشنده برای کسانی‌که متهم به زنا، قتل، توهین به مقدسات، جادوگری و حتی دزدی بودند اجرا می‌شد. در این روش، قربانی را به حالت وارونه و به کمک طناب از درخت آویزان کرده و بعد به کمک یک اره بزرگ، بدن او را دو نیم می‌کردند. اره کردن را از بین دو پا شروع می‌کردند تا کم‌کم به قفسه سینه و سر برسند. در بعضی موارد، بدن قربانی را تا شکم برش می‌دادند تا زجر بیشتری بکشد. این روش برای شکنجه‌گر چندین مزیت داشت: اول این‌که خون به مقدار زیاد وارد مغز می‌شد، دوم فرد خون کمتری از دست بدهد و سوم، این روش برای قربانی تحقیر‌کننده بود. گاهی این شکنجه ساعت‌ها طول می‌کشید تا وقتی که فرد مجبور به اعتراف می‌شد، در این حالت متهم را مجبور می‌کردند تا مراحل شکنجه شدن سایر متهمان را تماشا کند. اگر هم اعتراف نمی‌کرد، دو نیم می‌شد.
در طول دوره تفتیش عقاید، شکنجه با اره، مورد استقبال مفتشینی که از دهکده‌ای به دهکده دیگر سفر می‌کردند و وسیله یا روشی برای بازجویی در اختیار نداشتند، قرار گرفت.
در چین، این شکنجه به شکل دیگری اعمال می‌شد. قربانی را به حالت ایستاده می‌بستند و از سر او اره کردن را آغاز می‌کردند. در این حالت متهم بعد از گذشت چند ثانیه، جان خود را از دست می‌داد.

گاو برنزی
گاو برنزی یا گاو سیسیلی، اولین‌بار در یونان باستان ساخته شد. مخترع این وسیله، پریلوس آهنگر به فالاریس، حاکم مستبد آن زمان پیشنهاد کرد که برای کشتن مجرمان، به روش دردناک‌تری نیاز دارد. این روش به امید کاهش جرم و جنایت افراد فقیر ابداع شد. بعد از تمام شدن ساخت گاو برنزی، خیلی‌ها فالاریس را به خاطر بی‌رحمانه بودن این وسیله، مورد انتقاد قرار دادند.
فضای داخلی گاو خالی بود و به‌طور کامل از برنز ساخته شده بود. مجرمان از دری که کنار این این گاو تعبیه شده بود داخل شده و در پشت سر آن‌ها قفل می‌شد. بعد از آن آتشی زیر مجسمه به راه می‌انداختند. آتش، فلز را به حدی داغ می‌کرد که قربانیان داخل گاو، دچار سوختگی‌های شدید می‌شدند. داخل سر گاو لوله‌هایی قرار داده شده بود تا صدای زجر کشیدن زندانیان داخل آن، مثل صدای یک گاو خشمگین به گوش برسد. استخوان‌های باقی مانده از قربانیان را به شکل دست‌بند در بازار می‌فروختند. طبق برخی از گزارش‌ها، بعد از سرنگونی حکومت فالاریس به دست تلماخوس در سال ۵۷۰ قبل از میلاد، خود فالاریس را داخل گاو برنزی سوزاندند.

پوست کندن
پوست کندن، روش بسیار قدیمی است که از هزاران سال پیش در خاور‌میانه، آفریقا و حتی آمریکا مورد استفاده قرار می‌گرفته. در قرون وسطی، این روش شکنجه برای مجازات مجرمین، سربازان فراری و جادوگران اجرا می‌شده.
یکی از انواع پوست کندن به این شکل بوده که دستان قربانی را به تیرکی که بالای سر او قرار می‌گرفت طناب پیچ کرده، پا‌های او را نیز از پایین می‌بستند. به این شکل، بدن فرد به طور کامل در اختیار شکنجه‌گر قرار می‌گرفت. سپس شکنجه‌گر، با کمک یک چاقوی کوچک، درحالی‌که فرد کاملا هوشیار بود، به آرامی پوست او را جدا می‌کرد. بعد پوست متهمان را به دیوار‌های شهر آویزان می‌کردند تا هشداری باشد برای سایر افرادی که تصمیم به یاغی‌گری داشتند. قوم آتک در مکزیک، معمولا زندانیان جنگی خود را به روش پوست کندن در مراسم‌های مذهبی، قربانی می‌کردند. در نوع دیگر این روش، ابتدا پوست مجرم را به شدت می‌سوزاندند، بعد به تدریج پوست او را جدا می‌کردند. گاهی هم قربانی را درون آب جوش قرار داده و بعد از چند دقیقه بیرون می‌کشیدند. در این حالت پوست به آرامی از بدن جدا می‌شد. در سال ۴۱۵ میلادی، هیپاتیا، نخستین زن ریاضی‌دان و فیلسوف، توسط مردم خشمگین و به دستور سَر‌اسقف سیریل، به جرم بی‌ایمانی، به‌وسیله چاقو‌های ساخته شده از صدف، زنده‌زنده پوست کنده شد.

قایق و شیر و عسل
این روش به شدت وحشیانه که به آن اسکافیزم هم می‌گویند، بیشتر در ایران باستان مورد استفاده قرار می‌گرفته. برای این‌کار، مجرم را داخل قایقی (یا در بعضی موارد درون تشت چوبی) می‌خواباندند، طوری‌که سر، دست‌ها و پا‌های او بیرون از قایق قرار بگیرد. سپس با خشونت، مقدار زیادی مخلوط شیر و عسل به فرد می‌خوراندند تا زمانی‌که شخص مورد شکنجه دچار اسهال شود. از طرف دیگر، مقداری از مخلوط شیر و عسل را روی بخش‌های مختلف بدن قربانی نیز می‌مالیدند، تا از این راه مگس‌ها و سایر حشرات به سمت او جذب شوند.
بعد از مدتی مدفوع قربانی، داخل قایق انباشه شده و مگس‌های بیشتری را به سمت فرد هدایت می‌کرد. حشرات، به تدریج از گوشت بدن قربانی تغذیه کرده و داخل آن تخم‌گذاری می‌کردند. به این ترتیب، اعضای بدن فرد پس از مدتی دچار قانقاریا می‌شد. هرروز به قربانی غذا می‌دادند تا از گرسنگی و کم‌آبی از بین نرود. گاهی اوقات، شکنجه برای روز‌ها و هفته‌ها ادامه پیدا می‌کرد. درنهایت، قربانی در اثر شوک ناشی از عفونت، گرسنگی یا کم‌آبی جان خود را از دست می‌داد.

قلقلک اسپانیایی
وسیله‌ای که برای اجرای این شکنجه به‌کار می‌رفت بسیار ساده بود و برای شکافتن پوست قربانی مورد استفاده قرار می‌گرفت. برای این کار ابتدا فرد قربانی را به‌طور کامل برهنه کرده و دست‌ها و پا‌های او را می‌بستند تا کاملا بی‌دفاع شود. بعد از آن، شکنجه‌گر، باکمک یک وسیله چنگک مانند بسیار تیز، شروع به پاره کردن قسمت‌های مختلف بدن فرد می‌کرد. شکنجه‌گر معمولا از دست‌ها و پا‌ها شروع می‌کرد و به تدریج به قفسه سینه، کمر، گردن و سرانجام به‌صورت قربانی می‌رسید. قلقلک اسپانیایی به شکل گسترده‌ای در اسپانیا و به خصوص در دوره تفتیش عقاید، مورد اجرا قرار می‌گرفت. استفاده از این روش در انگلستان و فرانسه نیز گزارش شده است. فرد تحت شکنجه درنهایت یا فلج می‌شد یا جان خود را از دست می‌داد.

به میخ کشیدن
در این روش، مجرم را مجبور می‌کردند روی تیرک چوبی ضخیم و نوک تیزی بشیند. تیرک چوبی، به تدریج داخل بدن قربانی فرو رفته و از سینه، کتف و یا گردن او بیرون می‌زد. گاهی اوقات، این مراحل بیشتر از سه روز به طول می‌انجامید، تا سرانجام فرد با تحمل درد شدید و به آهستگی کشته شود. به میخ کشیدن مجرمان، به خصوص در قرن ۱۵ میلادی، طی دوران سلطنت ولاد دراکولا، در کشور رومانی رایج بوده. دراکولا حدود ۸۰ هزار انسان را به این روش اعدام کرده است. او در بعضی موارد، در حالی‌که مشغول صرف غذا بوده و با لذت، اجرای حکم محکومین را تماشا می‌کرده. در نقاطی از شرق آسیا، محکومان را به شکل بی‌رحمانه‌ای، روی شاخه‌های بامبو می‌بستند. طی چند روز، شاخه‌های تیز بامبو رشد می‌کرد. شاخه‌ها به طور کامل داخل بدن قربانی فرو رفته و از طرف دیگر خارج می‌شد. استفاده از روش به میخ کشیدن، در قرن ۱۹ میلادی در چین، مالزی و ژاپن رواج پیدا کرد.

چرخ ویکتوریا
این وسیله مرگبار برای مجازات بدترین جنایت‌کاران قرون وسطی، مورد استفاده قرار می‌گرفت. چرخ ویکتوریا، همیشه قربانیان خود را می‌کشت، ولی این‌کار را به آهستگی انجام می‌داد.
این روش شکنجه، اولین‌بار در یونان ساخته شد و به سرعت، استفاده از آن در آلمان، فرانسه، روسیه، انگلستان و سوئد گسترش پیدا کرد. چرخ ویکتوریا، از یک چرخ بزرگ چوبی با تعداد زیادی پره تشکیل می‌شد. دست و پای قربانی را به پره‌ها بسته و چرخ را به آرامی می‌چرخاندند. در این حالت، شکنجه‌گر از بین پره‌ها و به وسیله یک چکش آهنی، استخوان‌های قربانی را می‌شکست. زمانی که استخوان‌های فرد به‌طور کامل شکسته می‌شد، او را رها می‌کردند تا بمیرد. گاهی اوقات هم قربانی را به تیرک بلندی می‌بستند، تا زنده زنده توسط پرندگان خورده شود.

خرد‌کننده جمجمه
در دوره تفتیش عقاید، به صورت گسترده‌ای از این نوع وسیله شکنجه استفاده می‌شد. سر مجرم، زیر کلاهک فلزی قرار می‌گرفت و میله‌ای پایین چانه او قرار داده می‌شد. شکنجه‌گر به آرامی، میله را به سمت کلاهک فشار می‌داد. این‌کار باعث می‌شد که سر آرام آرام تحت فشار قرار بگیرد. ابتدا فک و دندان قربانی خرد می‌شد، سپس به آهستگی و با بیرون زدن چشم‌ها از حدقه، کشته می‌شد.
این وسیله، یکی از مخوف‌ترین ابزار‌ها شکنجه جهت اعتراف گیری بود، و به خواست شکنجه‌گر می‌توانست ساعت‌ها ادامه پیدا کند. اگر شکنجه در اواسط راه توقف پیدا می‌کرد، متهم دچار آسیب‌های جبران‌ناپذیری در ناحیه مغز، فک و چشم‌ها می‌شد. انواع مختلفی از این وسیله ساخته شده، در بعضی از آن‌ها، محفظه‌ای جلوی چشم‌ها تعبیه می‌شد تا پس از بیرون زدن آن‌ها از حدقه، داخل آن محفظه بیفتند.

گهواره یهودا
در این روش قربانی را روی صندلی هرمی شکلی می‌نشاندند. پا‌های او را طوری می‌بستند که با حرکت یک پا، پای دیگر هم حرکت کند و به این ترتیب، درد شدیدتری را متحمل شود. متهم، بسته به عوامل مختلف، طی چند ساعت یا بعد از یک روز جان خود را از دست می‌داد. زمان مرگ هر فرد با فرد دیگر متفاوت بود. بعضی وقت‌ها شکنجه‌گر به پاهای قربانی وزنه آویزان می‌کرد تا شدت درد بیشتر شده و زمان مرگ کوتاه‌تر شود. گاهی هم برای زجر بیشتر، وسیله شکنجه را چرب می‌کردند. این وسیله شکنجه به ندرت شسته می‌شد. اگر قربانی در اثر شکنجه نمی‌مرد، بعد از مدتی در‌اثر عفونت جان می‌باخت. گاهی قربانی را چندین‌بار از روی صندلی بلند می‌کرددند تا شکنجه‌گر علائم حیاتی وی را بررسی کند. اگر متهم از صحبت کردن سر باز می‌زد، دوباره او را روی صندلی می‌نشاندند.
برای تحقیر کردن فرد، او را کاملا برهنه می‌کردند. گاهی برای عذاب دادن بیشتر متهم، شکنجه‌گر در طول شب به کمک طناب، فرد را از روی صندلی بلند می‌کرد و شکنجه را صبح روز بعد ادامه می‌داد. به میخ کشیدن، نوع دیگر این شکنجه است.

شماره۶۷۸