قادر پگاهی
عنوان: ژانرهای سینمایی
نویسنده: بری کیت گرانت
مترجم: شیوا مقانلو
انتشارات: بیدگل
برای بیشتر مردم دنیا شنیدن واژه سینما از همه چیز بیشتر هالیوود را به‌خاطر می‌آورد. با وجود آن‌که حجم قابل توجهی از تولیدات سینمایی دنیا در هند و بالیوود یا شرق آسیا تولید می‌شود و بیشتر جایزه‌های سینمایی سهم فیلم‌های غیرهالیوودی است، باز هم این هالیوود است که سینمای دنیا را بازنمایی می‌کند. اگر دو شاخصه وجود داشته باشند که بتوانند سینمای هالیوود را نمایندگی کنند، یکی نظام تولید استودیویی و دیگری سینمای ژانر است. شاخصه اول بیشتر نظام سلسله مراتبی دست‌اندرکاران تولید فیلم در سینمای هالیوود را توضیح می‌دهد و شاخصه دوم اساس زیبایی‌شناسی یک محصول کلاسیک سینمای هالیوود را.
ژانرهای سینمایی دسته‌بندی‌های کلی و بزرگی هستند که بر مبنای آن می‌توان الگوهای روایی و بصری فیلم‌ها را در دسته‌های کلی جای داد و از این طریق نقد و ارزش‌گذاری آن‌ها را ساده‌تر کرد. ژانرها معمولا بر مبنای شخصیت‌هایی با الگوهای کهن و عمدتا کلیشه‌ای با روایت‌های مشابه و الگوهای داستانی همسان پیش می‌رود. از نظر بصری نیز الگوی تصویری فیلم‌های یک ژانر معمولا به هم شبیه‌اند.
برای مثال فیلم‌های ژانر وسترن عموما در یک جغرافیای ثابت می‌گذرند. شخصیت‌های کلانتر، سرخ‌پوست، یاغی و کابوی با شخصیت‌های مشابه در فیلم‌های مختلف تکرار می‌شوند. صحنه‌های تکراری مانند دوئل و بار مشروب نیز در در بیشتر فیلم‌های وسترن وجود دارد. روند داستانی فیلم‌های وسترن نیز معمولا از چند الگوی ثابت و تکراری تبعیت می‌کند.
کتاب ژانرهای سینمایی دقیقا درباره جهان‌بینی، الگوها و ویژگی‌های همین ژانرها سخن می‌گوید. کتاب مختصری درباره تاریخچه ژانرهای مختلف، ظهور، اوج‌گیری و افول آن‌ها و شرایط اجتماعی پیدایش و رشد آن‌ها توضیح می‌دهد. به‌علاوه به نمونه‌های اصلی و سرنمون هر ژانر نیز می‌پردازد و در عین حال به نمونه‌هایی می‌پردازد که از حد و حدود ژانر فراتر می‌روند و قواعد ژانر را زیر پا می‌گذارند. درحقیقت این کتاب می‌تواند راهنمای مختصر یا دایره‌المعارف کوتاهی از ژانرهای سینمایی باشد که به‌خوبی می‌تواند مسیر بررسی و کنکاش ژانرها را ترسیم کند.

شماره ۶۹۷