نگاهی به تاریخچه باشگاه لایپزیش، که حالا جدی‌ترین رقیب بایرن‌مونیخ در فتح بوندسلیگاست

سهیل اسماعیل‌پور گنجی

راسِن بال اسپرت (RasenBallsport) که با نام لایپزیش (RB Leipzig) مشهور است، در شهر لایپزیش در منطقه زاکسِن, دهمین شهر بزرگ از ۱۶ شهر کشور آلمان است و ششمین شهر پرجمعیت ژرمن‌ها با چهارمیلیون نفر جمعیت با سرمایه‌گذاری شرکت Red Bull GmbH در سال ۲۰۰۹ در لیگ دسته پنجم SSV Markranstädt تاسیس شد. اهداف بلندپروازانه مالکان باشگاه خیلی زود به بار نشست. آن‌ها می‌خواستند پس از هشت سال در بالاترین سطح فوتبال آلمان، بوندسلیگا حضور داشته باشند. قبل از سرمایه‌گذاری و حضور در عرصه فوتبال، یک تیم به سرپرستی دیتریش ماتِشیتز، سه سال و نیم را برای یافتن محل مناسب برای سرمایه‌گذاری در فوتبال آلمان جست‌وجو کردند. علاوه بر شهر لایپزیش، این شرکت هم‌چنین شهرهایی مانند هامبورگ، مونیخ و دوسلدورف در غرب کشور آلمان را نیز مورد بررسی قرار دادند. نخستین تلاش‌ها برای تاسیس یک تیم فوتبال از سوی کمپانی رِدبول از سال ۲۰۰۶ آغاز شد, تا این‌که مسئولان این شرکت به توصیه فرانتس بکن باوئر، اسطوره فوتبال آلمان که یکی از دوستان شخصی دیتریش ماتشیتز بود، تصمیم به سرمایه‌گذاری در شهر لایپزیش گرفتند.

باشگاه محلی فوتبال FC Sachsen Leipzig، رقیبِ قهرمان سابق آلمان شرقی Chemie Leipzig سال‌ها بود که با مشکلات مالی درگیر بود و فرصت عرض اندام در رقابت‌های فوتبال باشگاهی آلمان را نداشت. کمپانیRed Bull تصمیم گرفت با سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیون یورویی و تغییر نام باشگاه و تغییر رنگ لباس تیم، خون تازه‌ای در رگ‌های این باشگاه قدیمی به جریان بیندازد و وارد عرصه فوتبال شوند. فیلم‌ساز آلمانی, مایکل کولمِل، حامی مالی FC Sachsen Leipzig و مالک Zentralstadion در این برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری نقش به‌سزایی ایفا کرد. تا سال ۲۰۰۶، FC Sachsen Leipzig در اوبرلیگا بازی می‌‌کرد که دسته چهارم سیستم لیگ فوتبال آلمان محسوب می‌شد. با بازی در لیگ دسته چهارم، این باشگاه مجبور به طی مراحل اخذ مجوز از اتحادیه فوتبال آلمان (DFB) شد. کمپانی ردبول و باشگاه تا آستانه یک توافق دو طرفه پیش رفتند و مراحل پایانی این کار طی می‌شد که این امر از سوی اتحادیه فوتبال آلمان رَد شد و نام پیشنهادی جدید باشگاه را رد کرد. آن‌ها معتقد بودند نام تجاری در نظر گرفته‌شده تاثیر تجاری بیش از حدی در این ورزش خواهد داشت. از سویی، هواداران فوتبال در آلمان اعتراضات شدید خود را علیه این اقدام از سوی یک شرکت تجاری علنی کردند و همین اعتراض‌ها باعث شد این شرکت رسما برنامه‌ها را رها کند.
Red Bull سپس به آلمان غربی روی آورد. این شرکت با باشگاه FC St.Pauli ، که به خاطر هواداران متمایل به چپ مشهور است، ارتباطاتی را برقرار کرد و با نمایندگان این باشگاه برای گفت‌وگو درباره یک قرارداد دیدار کرد. طرفداران تیم سَن پائولی، مدت کوتاهی نیز در اعتراضات علیه ورود کمپانی ردبول و خریدن سهام باشگاه سالزبورگ اتریش شرکت داشتند. در سوی مقابل, ارتباطات مالکان کمپانی رِدبول با هامبورگی‌ها نیز به در بسته خورد. پس از این‌که مشخص شد این شرکت برنامه‌هایی بسیار فراتر از حمایت مالی معمولی دارد، بلافاصله ارتباط را با کمپانی معروف نوشیدنی قطع کردند. مدتی نیز مالکان کمپانی ردبول با تیم مونیخ ۱۸۶۰ وارد مذاکره شدند. این شرکت سپس با TSV 1860 مونیخ تماس گرفت. اما این باشگاه ابراز تمایلی برای سرمایه‌گذاری آن شرکت نکرد و ارتباطات را یک‌طرفه قطع کرد.
در سال ۲۰۰۷، Red Bull تصمیم به سرمایه‌گذاری در Fortuna Dyseldorf گرفت؛ یک باشگاه سنتی با بیش از ۱۰۰ سال قدمت. زمانی که این ماجرا اطلاع‌رسانی عمومی شد و مشخص شد این شرکت می‌خواست بیش از ۵۰ درصد سهام باشگاه را به دست آورد و شایعاتی از جمله تغییر نام باشگاه به «ردبول دوسلدورف» مطرح شد، بلافاصله از سوی هواداران افراطی باشگاه دوسلدورف با مخالفت‌های شدید مواجه شد.
برنامه‌های FC Sachsen Leipzig با مشکلات قانونی روبه‌رو شدند. اساس‌نامه DFB اجازه تغییر نام باشگاه را برای اهداف تبلیغاتی یا سرمایه‌گذار خارجی نمی‌داد و همین امر باعث شد این کار نتواند اکثریت آرا را به دست آورد. سرانجام این برنامه‌ها از سوی اعضای باشگاه به‌وضوح رد شد. این شرکت بار دیگر به شرق آلمان بازگشت.
لایپزیش شهری مطلوب برای سرمایه‌گذاری به نظر می‌رسید. پتانسیل ایجاد یک باشگاه جدید در لایپزیش بسیار زیاد به نظر می‌رسید. این شهر دارای سابقه‌ای بسیار غنی در فوتبال بود و شهری بود که در تاریخ ۲۸ ژانویه ۱۹۰۰ DFB فدراسیون فوتبال آلمان در آن‌جا تاسیس شد و خانه اولین باشگاه قهرمان در لیگ فوتبال سراسری آلمان یعنی VfB Leipzig بود.
در حکومت آلمان شرقی (German Democratic Republic) تیم‌های محلی مانند FC Lokomotive Leipzig و رقیب آن، Chemie Leipzig، در بالاترین سطح سیستم لیگ فوتبال آلمان شرقی حتی در سطح بین‌المللی بازی کردند. بااین‌حال, وضعیت فعلی فوتبال این شهر ضعیف بود. هیچ تیمی از این شهر از سال ۱۹۹۴ در بوندس لیگا بازی نکرده و هیچ تیمی از سال ۱۹۹۸ در لیگ حرفه‌ای به میدان نرفته بود.
خیلی زود دو تیم این منطقه در اوبرلیگا بازی می‌کردند و فوتبال محلی تحت حمایت طرفداران جانِ دوباره می‌گرفت. و این همان هدف ارتقای سطح فوتبال در آن منطقه بود. لایپزیش حدود ۵۰۰ هزار نفر جمعیت داشت، و این شهر از قدرت اقتصادی و پتانسیل قابل توجهی برخوردار بود. در عین حال هیچ باشگاهی از این منطقه وسیع در بوندسلیگا حضور نداشت. این امر امکان جذب حامیان مالی و هواداران را بیشتر تقویت می‌کرد.
در لایپزیش می‌توان زیرساخت‌های خوبی یافت. این شهر دارای فرودگاه بزرگ بود، دارای اتصالات بزرگراهی و از همه مهم‌تر، یک استادیوم بزرگ مدرن فوتبال. سِنترال اشتادیون، پس از المپیک اشتادیون در برلین که فینال جام جهانی ۲۰۰۶ در آن برگزار شد، دومین استادیوم بزرگ فوتبال در شرق آلمان بود. سرمایه‌گذاری در باشگاهی که در یکی از بخش‌های بزرگ آلمان بازی می‌کرد، قطعا هزینه‌های گزافی به همراه داشت. از تجربیات گذشته به‌خوبی می‌شد حدس زد با توجه به فرهنگ و سنت‌های موجود در چنین باشگاه‌هایی، امکان دارد سرمایه‌گذاری با شکست مواجه شود. هم‌چنین آن‌ها می‌دانستند که سرمایه‌گذاری در باشگاهی که قرار است با نام تجاری در سطح اول فوتبال بازی کند, با مشکلات قانونی روبه‌رو خواهد بود. پس چنین سرمایه‌گذاری‌ای ریسک‌پذیر به حساب می‌آمد. در عوض، این شرکت مطمئن بود تاسیس یک باشگاه جدید که برای این کمپانی بزرگ طراحی شده باشد, می‌تواند گزینه بهتری برای سرمایه‌گذاری باشد.
در آغاز سال ۲۰۰۹، ردبول با اتحادیه فوتبال زاکسون (SFV) ارتباط برقرار کرد تا از جزئیات تاسیس یک باشگاه جدید در آن اتحادیه مطلع شود. اتحادیه فوتبال زاکسون Sächsischer Fußball-Verband، اتحادیه فوتبال در ایالت زاکسن است و شامل ۱۳ ناحیه فوتبال است و در سال ۱۹۹۰ تاسیس شد و ستاد مرکزی آن در لایپزیش است. یک باشگاه مستلزم تیم جدید و بازیکنان جدید و ساختار سازمانیِ جدید بود. آن‌ها اگر با باشگاه دیگری تلفیق نمی‌شدند, یا تیم دومی از یک باشگاه نمی‌شدند, می‌بایست کار خود را از Kreisklasse شروع می‌کردند. Kreisliga به زبان انگلیسی District League، به همراه Kreisoberliga (به زبان انگلیسی District Premier League) و Kreisklasse (به زبان انگلیسی Class District) پایین‌ترین مجموعه تقسیم‌بندی در سیستم لیگ فوتبال آلمان است که شامل هشت زیرگروه است. بخش‌های آماتور از سوی ۲۱ منطقه فوتبال در اتحادیه فوتبال آلمان سازمان‌دهی می‌شوند. این کمپانی به دنبال باشگاهی بود که در اوبرلیگا بازی کند. اُبرلیگا از سال ۲۰۰۸ پنجمین رده در سیستم لیگ فوتبال آلمان است و بنابراین دیگر مشمول سیستم صدور مجوز DFB نیست. این شرکت با پیشنهاد مایکل کولمل، تیم Markranstädt SSV یک باشگاه کوچک از یک روستا در ۱۳ کیلومتری غرب لایپزیش را پیدا کرد. این باشگاه برای ورود به عرصه فوتبال با یک شرکت تجاری هیچ مشکلی نداشت. رئیس آن، هولگر نوسباوم خواستار تامین مالی درازمدت این باشگاه شد و طرحی را برای سرمایه‌گذاری کمپانی ردبول به آن‌ها ارائه داد. Red Bull با کمک مایکل کولمل، مذاکره را با Markranstädt آغاز کرد. تنها پنج هفته پس از اولین ارتباط، مسئولان باشگاه Markranstädt موافقت کردند که حق بازی خود را برای اوبرلیگا به Red Bull کمپانی بفروشند. هزینه آن افشا نشده است, اما گفته می‌شود مسئولان تیم Markranstädt برای فروش حق امتیاز باشگاه خود ۳۵۰،۰۰۰ یورو از کمپانی رِدبول دریافت کرده است.
فوتبال برای رِدبول نیست! تیمی که در آلمان محبوب نیست و جامعه فوتبال در آلمان معتقد است لایپزیش یک باشگاه فوتبال نیست، پروژه‌ای بازاریابی برای یک برند است. شاید این جملات برخاسته از حسادت از روند خیره‌کننده رو به رشدِ نماینده شرق آلمان باشد. برخلاف سایر لیگ‌های اروپایی که سیاست آن‌ها متمرکز بر جذب سرمایه‌گذار است، اساس‌نامه اتحادیه فوتبال ژرمن‌ها طوری نوشته شده که اتفاقا مانع حضور سرمایه‌داران در فوتبال شود تا روح فوتبال آسیب نبیند. آن‌ها می‌گویند ما با سرمایه به دست آوردن موافق هستیم, اما در چهارچوب مستطیل سبز. در اساس‌نامه فوتبال آلمان قانونی وجود دارد که به قانون «۱+۵۰» معروف شده است. طبق مفاد این بند، باشگاه اصلی حق رأی بیشتری نسبت به سرمایه‌گذارش دارد و تنها سرمایه‌گذارانی که بیش از ۲۰ سال با باشگاه مدنظر همکاری کرده باشند, می‌توانند حق رأی داشته باشند. به طور مثال, باشگاهی مانند دورتموند که بیش از ۱۳۰ هزار عضو دارد، اعضایش با پرداخت مبلغ مشخص در طول سال می‌توانند در برخی مسائل باشگاه از جمله تعیین قیمت بلیت بازی‌های خانگی اظهارنظر کنند. ولی منتقدان معتقدند با این‌که باشگاه لایپزیش اساس‌نامه اتحادیه فوتبال آلمان را امضا کرده, ولی قانون ۱+۵۰ را رعایت نمی‌کند. بخش عمده اعتراض‌ها به سیاست‌های باشگاه لایپزیش حق عضویت سالانه بالای اعضای این باشگاه است؛ سالی ۱۰۰۰ یورو، درحالی‌که برای تیم قدیمی و پرهواداری مثل دورتموند، حق عضویت سالانه ۶۰ یورو است و این در حالی است که اعضای باشگاه لایپزیش با پرداخت چنین حق عضویت بالایی، حق رأی ندارند!

لحظه‌ها و قاب‌هایی از نفرت از تیم لایپزیش
فصل ۲۰۱۴ وقتی لایپزیگ یا به قول مردم جنوب آلمان لایپزیش در خانه معروف‌ترین تیم شرق آلمان، یونیون برلین به میدان رفت، تماشاگران متعصب یونیون در اعتراض به سیاست‌های سرمایه‌داری و تجاری باشگاه لایپزیش، پانچوهای سیاه‌رنگ به تَن کردند و ۱۵ دقیقه ابتدایی بازی به نشانه اعتراض کاملا سکوت کردند. در دور اول جام حذفی آلمان در فصل ۲۰۱۶ در دیدار لایپزیش و دینامو دِرِسن (قدرت اول فوتبال آلمان شرقی قبل از فروپاشی) هواداران خشن و متعصب دینامو با پرچم‌های توهین‌آمیز و پَرت کردن سَر بریده گاو به درون زمین، نفرت و اعتراض خود را به باشگاه لایپزیش علنی کردند.
در هر صورت, با در نظر گرفتن همه این جوانب و میزان بالای نفرت از باشگاه لایپزیش که علنا در استادیوم‌هایی که این تیم به میدان می‌رود, مشهود است, بااین‌حال،‌ لایپزیش می‌تواند جای بایرن مونیخ و دورتموند را در بوندسلیگا بگیرد. حتی اگر ستاره‌های این تیم مانند تیمو ورنر به تیم‌های متمول قاره سبز ترانسفر شوند. اروپا این موضوع را فصل قبل کاملا لمس کرد. شاید پسران ناگلزمن باورشان نمی‌شد که در جمع چهار تیم پایانی لیگ قهرمانان اروپا حضور دارند, و اگر برخی اشتباه‌های فردی نبود، فینال تمام آلمانی را شاهد بودیم.
ولی حتی شکست مقابل پاریس و نرسیدن به فینال UCL هم موجب نشد که اروپا لایپزیش را تحسین نکند.
یولیان ناگلزمن با ۳۳ سال و ۲۱ روز (کوچک‌تر از لیونل مسی و کریس رونالدو) فوتبال را وارد عصرِ جدید کرد و اکنون کار به جایی رسیده که بایرن مونیخ قدرت اول بوندسلیگا که سال‌ها دورتموند، لورکوزن، مونشن گلادباخ، هامبورگ و شالکه را به عنوان رقبای خود در راه فتح بوندسلیگا می‌دید، حالا نفس‌های حریفی جسور و بلندپروازی به نام لایپزیش را بیخ گوش خود می‌شنود. شاید زمان پایان تک‌قطبی بودن بوندسلیگا فرا رسیده باشد.
یولیان ناگلزمن به همراه کاپیتان مارسل سابیتزر‌، امیل فورسبرگ، تیمو ورنر، یوسف پولسن، کریستوفر اِنکونکو، دنس اولمو، ویلی اوربان، آنخلینو و دایوت اوپامکانو و پیتر گولاشی، جوان‌ترین مربی تاریخ لیگ قهرمانان اروپاست که در مرحله حذفی به پیروزی رسید و موفق شد به همراه لایپزیش به جمع چهار تیم پایانی لیگ قهرمانان ۲۰/۲۰۱۹ برسد. آن هم با حذف اتلتیکو مادریدِ دیه‌گو سیمئونه که در مرحله قبل لیورپول و یورگن کلوپ را در آنفیلد حذف کرده بود!
رسیدن در جمع چهار تیم پایانی لیگ قهرمانان اروپا، تنها ۱۱ سال پس از تاسیس باشگاه، نامش شانس یا معجزه یا یک اتفاق نیست؛ نامش مدیریت آلمانی است!